مطالعه میکرومورفولوژیکی برخی خاکهای شور و سدیمی در غرب دریاچه اورمیه

جهت مطالعه میکرومورفیک خاک های شور- سدیمی غرب دریاچه ارومیه، 6 پروفیل خاک مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، مقاطع نازک از نمونه های دست نخورده و جهت دار تهیه و با استفاده از میکروسکوپ پولاریزان در دو نور ppl و xpl مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که خاک های شور-سدیمی به دلیل وجود سدیم تبادلی، فاقد خاکدانه هستند. ولی در خاک های غیرشور-غیرسدیمی خاکدانه ها تشکیل شده اند. منافذ موجود در خاک های شور-سدیمی از نوع وگی، کانال و پلانار و در خاک های غیرشور-غیرسدیمی از نوع کامپاندپکینگ وید، کانال، پلانار و وگی می باشند. حفرات وگ در اثر اتصال ذرات رس و آهک، کامپاندپکینگ وید در اثر کنار هم قرار گرفتن خاکدانه های کروی، حفرات کانالی در اثر عبور ریشه گیاهان و جانوران، و حفرات پلانار در اثر انبساط و انقباض تشکیل شده اند. میکرواستراکچر خاک های شور-سدیمی شامل انواع کانالی، وگی و توده ای و غیرشور-غیرسدیمی شامل، گرانولار، بلوکی نیمه زاویه دار و زاویه-دار بود. توزیع نسبی ذرات ریز و درشت و بی-فابریک هر دو گروه خاک ها بترتیب پورفیریک و کریستالیتیک تعیین گردید. از عوارض پدولوژیکی مشاهده شده در این دو گروه خاک ها، تجمعات کربنات کلسیم ثانویه و سزکویی اکسیدها بود که در انواع فرم های نودول، کوتینگ و هایپوکوتینگ در سطوح منافذ و خاکدانه ها دیده شد. پوشش های رسی از عوارض پدولوژیکی مشاهده شده در خاک های شور-سدیمی بودند که به صورت کوتینگ و هایپوکوتینگ در سطوح منافذ و خاکدانه ها دید شدند. این پوشش ها در اثر مقادیر بالای سدیم تبادلی، دیسپرس شدن و انتقال ذرات رس تشکیل شده اند. از دیگر عوارض پدولوژیکی خاک های شور-سدیمی تجمعات نمکی به صورت پوشش هایی در سطوح منافذ و پرشدگی های داخل منافذ و همچنین پوشش های آلی در سطوح خاکدانه ها و منافذ خاک مشاهده شدند که به دلیل تجزیه مواد آلی در ph های بالا به وجود آمده اند. نهایتا با وقوع فرایندهای کربناتی شدن، شور شدن، سدیمی شدن و آبشویی رس در خاک های شور-سدیمی می توان گفت که این پروفیل ها پلی ژنتیک می باشند. کلمات کلیدی: پوشش های رسی، تجمعات نمکی، دریاچه ارومیه ،کربنات کلسیم ثانویه، میکروموفولوژی .